Tóm tắt
Cơ sở bệnh sinh đầu tiên của thoát vị đĩa đệm (TVĐĐ) cột sống là thoái hoá cột sống. Có nhiều yếu tố bất lợi khiến đĩa đệm cột sống rất dễ thoaí hoá. Đầu tiên phải kể đến quá trình lão hoá theo tuổi, sau đó là tình trạng chịu đựng tải trọng lâu dài (mang trọng lượng của cả cơ thể và các trọng lượng bổ sung trong sinh hoạt vầ lao động suốt đời), thêm vào đó tình trạng bệnh lý của bản thân đĩa đệm mà con người mắc phải trong đời như viêm, u, chấn thương… Tình trạng cung cấp máu cho đĩa đệm rất nghèo nàn, chỉ có các mạch máu rất nhỏ cung cấp máu cho cả cột sống, tuỷ sống và các cấu trúc phần mềm cạnh sống. Ngặt nghèo hơn là phương thức nuôi dưỡng đĩa đệm. Đĩa đệm chỉ được nuôi dưỡng bằng phương thức thầm thấu chất dinh dưỡng qua các mâm sụn. Như vậy, khi cột sống mang tải, áp lực nội đĩa đệm tăng, tình trạng nuôi dưỡng đĩa đệm sẽ xấu đi rõ rệt. Trong hoàn cảnh dinh dưỡng khó khăn bất lợi như vậy, nếu hệ thống mạch nuôi lại bị vữa xơ thì tốc độ thoái hoá đĩa đệm càng tăng và nguy cơ TVĐĐ càng lớn. Gần đây, nhiều tác giả trên thế giới đề cập đến ảnh hưởng của vữa xơ động mạch tới TVĐĐ. Bài viết tổng hợp các thông tin về mối liên quan giữa yếu tố nguy cơ vữa xơ động mạch với TVĐĐ cột sống thắt lưng (CSTL).
* Từ khóa: Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng; Yếu tố nguy cơ tim mạch; Chuyển hóa.
Abstract
The first basis in pathophysiology of intervertebral disc herniation is degeneration. There are many risks, that increases degeneration of human. Firstly, the age relevant degeneration, then the continuous wearing of body weight and supplementary weight during the life, additionally many acquiered disc diseases in the life. Especially, the blood supply and the nutrition of the discs are very poor, there are only small arteries advaiable, then the manner of nutrition though diffusion. Therefore, nowaday many articles are written on the relation between the disc herniation and the atherosclerosis risks. This article collects the opinions of authors in relation of atherosclerosis risks with lumbar intervertebal disc herniation - A New distention of thinking.
* Key words: Intervertebral disc herniation; Cardiovascular risk factors; Metabolism.