HVQY: Quá trình ra đời, phát triển của Hệ Sau đại học (Học viện Quân y) gắn liền với quá trình phát triển, thực hiện nhiệm vụ đào tạo Sau đại học của Học viện; đã góp phần tích cực vào kết quả, thành tích đào tạo và vun đắp truyền thống vẻ vang của Học viện
Giờ học lâm sàng của học viên bác sĩ Chuyên khoa II Gây mê hồi sức Khoá 24.
Trước yêu cầu ngày càng cao về quy mô và chất lượng của nhiệm vụ cứu chữa thương bệnh binh; bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ bộ đội; trước yêu cầu xây dựng ngành Quân y theo hướng hiện đại; năm 1972, mặc dù trong điều kiện đất nước đang có chiến tranh ác liệt, Trường Đại học Quân y (nay là Học viện Quân y) đã xúc tiến triển khai nhiệm vụ đào tạo Sau đại học. Ban đầu, Nhà trường chỉ mới đào tạo bác sĩ Chuyên khoa sơ bộ (Chuyên khoa định hướng). Tháng 12/1975, trên cơ sở tổng kết, rút kinh nghiệm đào tạo Bác sĩ Chuyên khoa sơ bộ, Nhà trường triển khai đào tạo bác sĩ Chuyên khoa cấp I (Khoá 1) hệ chính quy gồm 54 học viên. Để quản lý và triển khai tổ chức thực hiện kế hoạch học tập, Nhà trường thành lập Tiểu đoàn học viên Sau đại học. Khai giảng lớp bác sĩ Chuyên khoa cấp I khoá đầu tiên đã phản ánh bước phát triển vượt bậc về năng lực đào tạo của Trường Đại học Quân y đồng thời mở ra nhiệm vụ mới, có ý nghĩa quan trọng là đào tạo cho Quân đội và ngành Y tế đội ngũ thầy thuốc có trình độ chuyên môn cao.
Để công tác quản lý đào tạo Sau đại học đảm bảo chính quy, khoa học; đồng thời với việc xây dựng quy trình, nội dung, chương trình, kế hoạch đào tạo, Nhà trường đã triển khai xây dựng hệ thống tổ chức biên chế làm công tác quản lý giáo dục - đào tạo và quản lý học viên Sau đại học. Ngày 12/4/1976, trên cơ sở Tiểu đoàn Sau đại học, Hiệu trưởng Trường Đại học Quân y ký quyết định thành lập Hệ Sau đại học. Thiếu tá Nguyễn Tường Văn được bổ nhiệm làm Hệ trưởng; Đại uý Quản Trọng Tam làm Chính trị viên; Đại uý, BS. Lê Lương Vinh làm Phó Hệ trưởng Huấn luyện. Đây là thế hệ cán bộ lãnh đạo, chỉ huy đầu tiên của Hệ đã có nhiều đóng góp đối việc xây dựng nội dung, nguyên tắc, quy định và phương pháp quản lý học viên Sau đại học.
Trước yêu cầu đào tạo đội ngũ cán bộ khoa học có trình độ chuyên môn cao, phục vụ cho phát triển khoa học - công nghệ, ứng dụng các kỹ thuật tiên tiến vào điều trị và đào tạo, cuối thập niên 70 của thế kỷ XX, Trường Đại học Quân y triển khai đo tạo Phó Tiến ào sĩ (từ 1997 đào tạo Tiến sĩ) và đào tạo bác sĩ Chuyên khoa cấp II. Tháng 5/1981, Nhà trường triển khai đào tạo Phó Tiến sĩ hệ chính quy. Ngày 15/9/1992, khai giảng đào tạo Cao học Khoá 1.
Hệ Sau đại học được giao nhiệm vụ quản lý học viên đào tạo bác sĩ Chuyên khoa cấp I, Chuyên khoa cấp II, Cao học, Nghiên cứu sinh và bác sĩ Nội trú (từ năm 2010).
Trong 35 năm qua, được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, trực tiếp của Đảng ủy và Ban Giám đốc Học viện; sự phối hợp giúp đỡ của các cơ quan chức năng, các bệnh viện, các bộ môn - khoa; các thế hệ cán bộ, nhà giáo, thầy thuốc của Học viện; sự phấn đấu vươn lên liên tục của các thế hệ cán bộ, học viên, nhân viên Hệ Sau đại học đã có bước phát triển vượt bậc về quy mô tổ chức và có nhiều tiến bộ về năng lực quản lý, triển khai thực hiện nhiệm vụ. Từ chỗ chỉ quản lý 54 học viên đào tạo bác sĩ Chuyên khoa của một số chuyên ngành, tới nay lưu lượng học viên Sau đại học do Hệ quản lý hàng năm khoảng 600 - 700 học viên, thuộc hầu hết các chuyên ngành Y - Dược với đủ các loại hình đào tạo sau đại học. Trong lãnh đạo, chỉ đạo đơn vị thực hiện nhiệm vụ Đảng uỷ, chỉ huy Hệ đã bám sát nhiệm vụ của Học viện, trước hết là nhiệm vụ đào tạo sau đại học, đề ra được nội dung, biện pháp quản lý học viên hiệu quả, phát huy được vai trò tự quản của học viên trong học tập và chấp hành các chế độ quy định; vai trò trách nhiệm của cán bộ Hệ, cán bộ khối, cán bộ lớp trong kiểm tra, đôn đốc thực hiện nhiệm vụ, chấp hành pháp luật, kỷ luật. Kết quả thực hiện nhiệm vụ của Hệ Sau đại học đã góp phần xứng đáng vào thành tích đào tạo Sau đại học của Học viện. Từ năm 1976 đến nay, Học viện đã đào tạo gần 5.500 thầy thuốc có trình độ sau đại học. Trong đó: trên 2.500 bác sĩ Chuyên khoa cấp I và Chuyên khoa cấp II; gần 1.800 Thạc sĩ; 670 Tiến sĩ. Đây là nguồn nhân lực chất lượng cao đóng vai trò nòng cốt đối với sự phát triển của ngành Quân y nói riêng và Ngành Y tế nói chung trong thực hiện nhiệm vụ cứu chữa thương bệnh binh; bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ bộ đội và nhân dân.
Với thành tích đạt được, Hệ Sau đại học nhiều lần được Học viện và Bộ Quốc phòng khen thưởng. Đặc biệt, ngày 24/12/2010, Hệ Sau đại học đã được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba. Đây là sự ghi nhận xứng đáng đối với kết quả, thành tích thực hiện nhiệm vụ của các thế hệ cán bộ, học viên, nhân viên của Hệ trong 35 năm qua.
Kết quả thành tích đạt được trên đây là cơ sở và tiền đề quan trọng để Hệ Sau đại học tiếp tục hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, góp phần cùng các đơn vị xây dựng Học viện Quân y trở thành trường trọng điểm quốc gia và xứng đáng là một trong những trung tâm Y học hàng đầu của Quân đội, một trung tâm khoa học lớn của cả nước.
Nguyễn Huy Viện - Hệ Sau đại học - HVQY