HVQY: Hội chứng ấu trùng di chuyển là bệnh thường gặp ở đối tượng thường xuyên tiếp xúc với đất như người nông dân, người làm vườn, làm trang trại… Nguyên nhân chủ yếu do các loại giun móc chó/mèo, nhất là Ancylostoma braziliense gây ra. Bệnh còn được gọi là ban trườn, với các triệu chứng chủ yếu là: đỏ da, ngứa vùng da bệnh, vùng da bệnh viêm đỏ, tổn thương hình ngoằn ngèo dọc đường ấu trùng di chuyển và các nhiễm trùng thứ cấp do người bệnh gãi ngứa gây ra.
Trứng giun móc và hình ảnh ấu trùng di chuyển ở da bàn chân
Những ai dễ mắc bệnh? Tất cả mọi người đều có thể mắc bệnh, bao gồm cả phụ nữ có thai. Tuy nhiên, những người có công việc tiếp xúc với đất như nông dân, công nhân, người làm vườn, thợ săn, trẻ em vui chơi trong vườn, trẻ đi chân đất, người thường xuyên tiếp xúc với chó mèo, bắt chó mèo… dễ mắc bệnh này hơn.
Tại sao mắc bệnh? Trứng giun móc chó/mèo hoặc trứng giun móc của một số động vật khác sau khi ra khỏi đường tiêu hóa sẽ phát triển thành ấu trùng ở trong đất. Ấu trùng thường cư trú ở nơi đất ẩm ướt. Khi con người tiếp xúc với đất có ấu trùng giun móc, ấu trùng sẽ xâm nhập vào cơ thể qua những vùng da hở để gây bệnh.
Bệnh thường xuất hiện ở vị trí nào trên da? Bất cứ vị trí nào trên da đều có thể mắc bệnh. Tuy nhiên, vị trí hay gặp là ở bàn tay, bàn chân, những vị trí trức tiếp tiếp xúc với đất.
Hội chứng ấu trùng di chuyển ở da bàn tay và ở da thành bụng
Bệnh diễn biến ra sao? Ấu trùng có hạn định sống nhất định nên bệnh có thể tự hết nếu không điều trị gì. Thời gian khỏi bệnh tự nhiên thay đổi tùy thuộc vào loài giun móc gây bệnh. Trong hầu hết các trường hợp bệnh tự hết trong vòng thời gian 4-8 tuần. Tuy nhiên, nếu được điều trị, thời gian khỏi bệnh sẽ được rút ngắn.
Điều trị bệnh thế nào? Các thuốc được khuyên dùng khi mắc bệnh là Tiabendazole, Albendazole, Mebendazole và Ivermectin, trong đó Albendazole được ưu tiên hơn cả. Điều trị cần được thực hiện sớm khi tổn thương còn khu trú và chưa có nhiễm khuẩn thứ phát. Triệu chứng ngứa sẽ giảm đáng kể trong vòng 24-48 giờ khi khi được điều trị và hầu hết tổn thương được giải quyết trong vòng 1 tuần. Các thuốc chống ngứa (thuốc kháng Histamin) cũng được sử dụng để làm giảm nhanh triệu chứng ngứa. Sử dụng corticoid để giảm ngứa và giảm viêm với hội chứng ấu trùng di chuyển trên da là không cần thiết.
Bs. Đỗ Ngọc Ánh - Bộ môn Ký sinh trùng – HVQY