Tóm tắt

Mục tiêu: Xác định nồng độ tinh dầu tràm có tác dụng xua, diệt muỗi; thời gian xua muỗi Aedes của tinh dầu tràm (Melaleuca cajuputi powell). Đối tượng và phương pháp: Tinh dầu tràm nguyên chất do Công ty Cổ phần Tinh dầu Việt Nam cung cấp; muỗi Aedes chủng phòng thí nghiệm và chủng thực địa; thử nghiệm có đối chứng nhằm xác định liều xua bằng hộp thử nghiệm K&D. Xác định thời gian xua bằng lồng thử nghiệm. Thử nghiệm tác dụng diệt muỗi bằng bộ thử độ nhạy cảm với hóa chất diệt côn trùng của WHO. Kết quả: Nồng độ tinh dầu tràm có tác dụng xua muỗi Ae. aegypti chủng phòng thí nghiệm là 0,02 µL/cm2, chủng thực địa là 0,05 µL/cm2, xua muỗi Ae. albopictus chủng phòng thí nghiệm và thực địa là 0,02 µL/cm2. Thời gian xua muỗi của tinh dầu tràm pha trong ethanol là 30 phút, pha trong dầu dừa là 210 phút với loài Ae. aegypti chủng phòng thí nghiệm, 180 phút với loài Ae. aegypti chủng thực địa và Ae. albopictus chủng phòng thí nghiệm, 150 phút với loài Ae. albopictus chủng thực địa. Nồng độ tinh dầu tràm có tác dụng diệt muỗi Aedes là 2,5%, tương ứng liều lượng 0,28 µL/cm2. Kết luận: Liều lượng tinh dầu tràm có tác dụng xua muỗi Aedes là 0,05 µL/cm2; thời gian xua dài nhất là 210 phút; nồng độ 2,5% có tác dụng diệt muỗi Aedes. * Từ khóa: Tinh dầu tràm; Aedes; Thời gian xua muỗi.

Abstract

Objectives: To determine the mosquito repellent activity of Melaleuca cajeputi essential oil with the effect of repelling and killing mosquitoes, and protection time. Subjects and methods: The Melaleuca essential oil of Vietnam Essential Oil Company; Aedes mosquitoes with laboratory strains and natural strain; controlled trial to determine the dose by K&D test box. Determine the eradication time using the test cage. Test the effect of killing mosquitoes with the WHO insecticide sensitivity test kit. Results: The concentration of Melaleuca essential oil had the effect of repelling Ae. aegypti the laboratory strain was 0.02 µL/cm2, the natural strain was 0.05 µL/cm2, repels Ae. albopictus strains in the laboratory and in the natural were 0.02 µL/cm2. The time to repel mosquitoes of Melaleuca essential oil mixed in ethanol was 30 minutes, mixed in coconut oil was 210 minutes with Ae. aegypti laboratory strain, 180 minutes with Ae. aegypti natural strains and Ae. albopictus laboratory strain, 150 minutes with Ae. albopictus natural strains. The concentration of Melaleuca essential oil that was effective against Aedes mosquitoes was 2.5%, corresponding to a dose of 0.28 µL/cm2. Conclusion: The dose of Melaleuca essential oil with the effect of repelling Aedes mosquitoes was 0.05 µL/cm2; the longest time to repel mosquitoes was 210 minutes; the concentration of 2.5% was effective against Aedes mosquitoes. * Keywords: Melaleuca essential oil; Aedes; Protection time.