QĐND: Trong đợt rét đậm rét hại vừa qua, nhiều người dân trong cả nước, đặc biệt là vùng nông thôn đã sử dụng các biện pháp thủ công như: than củi, than tổ ong, để chống chọi với cái rét. Tuy nhiên, do sự thiếu hiểu biết và tâm lý chủ quan nên đã xảy ra nhiều vụ tai nạn thương tâm. Tìm đến Viện Bỏng Quốc gia vào một chiều đông giá rét, chúng tôi không khỏi xót xa trước những tiếng kêu, rên không ngớt của các nạn nhân bị bỏng nặng.
Cháu Vi Thị Ơn cấp cứu tại viện trong tình trạng bị bỏng 50%.
Những vụ bỏng thương tâm…
Ngày 2-1, khi trời trở lạnh, để sưởi ấm cho con gái Vi Thị Ơn mới 6 tháng tuổi, chị Vi Thị Tuân, dân tộc Thái, 19 tuổi ở Quỳ Châu (Nghệ An) đã đốt củi thành than để sưởi ấm. Nhưng do không cẩn thận nên đã xảy ra tai nạn, cháu Vi Thị Ơn nhập viện trong tình trạng bị bỏng 50%, tuy tỉnh táo nhưng tinh thần bị kích thích, cháu vật vã, quấy khóc cả ngày. Đùi phải và vùng miệng, họng bị bỏng nặng nhất. Sau hơn một tuần điều trị, tình trạng của cháu Ơn vẫn chưa có tiến triển tốt. Do diện tích bị bỏng lớn, mức độ nặng nên cháu Ơn vẫn còn phải thực hiện rất nhiều đợt phẫu thuật nữa. Chị Tuân nói trong nước mắt: “Trời lạnh nên tôi đốt củi thành than để dưới gầm giường sưởi ấm cho con, rồi ra làm vườn. Đến khi nghe tiếng con khóc thét, tôi chạy vội vào thì thấy giường, chiếu, chăn màn đang bốc cháy, cháu thì đã bị bỏng nặng. Tôi cũng bị bỏng ở tay trong khi bế cháu ra khỏi giường. Bố cháu Ơn đã mất do bị ung thư, giờ tôi chỉ còn một mình cháu mà lại ra nông nỗi này…”.
Một trường hợp thương tâm khác cùng nhập viện với cháu Ơn là cháu Bùi Phương Linh, 6 tuổi, ở xóm 2 xã Trung Thành, huyện Yên Thành, Nghệ An. Tối hôm ấy, lúc hơn 19 giờ bố cháu Phương đi làm về, đun một nồi nước sôi để tắm cho con. Khi bê nồi nước ra giếng, bố cháu quay vào nhà chuẩn bị quần áo thì cháu Linh chơi gần đó đã bị ngã vào nồi nước và bị bỏng nặng. Mẹ cháu Linh là chị của chị Thái Thị Loan, đang nấu cơm trong bếp, nghe tiếng con khóc chạy ra ngay thì không kịp nữa...
Không chỉ bị bỏng do sưởi ấm không đúng cách, từ đầu năm tới nay đã có nhiều vụ tử vong, cấp cứu trong tình trạng hôn mê, suy hô hấp, trụy mạch, huyết áp tụt do sưởi ấm bằng than tổ ong. Ngày 9-1, Bệnh viện Đa khoa Hà Tĩnh đã tiếp nhận 2 bệnh nhân bị ngộ độc khí than khi sử dụng than tổ ong để sưởi ấm là bà Nguyễn Thị Lý (68 tuổi) và chị Nguyễn Thị Vân (34 tuổi), trú tại xã Thạch Hải, Thạch Hà (Hà Tĩnh). Đến nay chị Vân đã tỉnh lại, còn bà Lý vẫn hôn mê sâu trong tình trạng nguy kịch. Các chuyên gia y tế lưu ý, người già và trẻ em cần tránh xa bếp than tổ ong vì nếu tiếp xúc với khí độc thì sức đề kháng kém, suy hô hấp nhanh, nguy cơ tử vong cao hơn so với các bệnh nhân khác. Những trường hợp không cấp cứu kịp thời, để thiếu ô-xy não lâu dẫn đến hôn mê, tử vong. Nếu cứu được thì khả năng hồi phục cũng rất khó khăn.
Cần sự cẩn trọng
Theo số liệu của Viện Bỏng Quốc gia, trong đợt giá rét những ngày đầu tháng 1-2013 vừa qua, số lượng bệnh nhân bị bỏng tăng cao, mỗi ngày viện tiếp nhận khoảng 3-4 trường hợp bỏng nặng. Nạn nhân đa số là trẻ em. Nguyên nhân bỏng ở trẻ em thường giống nhau như bỏng nước sôi, bỏng nồi cơm điện, canh nóng, hoặc ngồi vào nước tắm chưa được pha phù hợp, do sự lơ là, bất cẩn của người lớn.
Trao đổi với chúng tôi, Giáo sư, Tiến sĩ Lê Năm, Giám đốc Viện Bỏng Quốc gia cho biết: "Các trường hợp trẻ em bị bỏng phần lớn đều ở nông thôn, vùng sâu vùng xa, thiếu kiến thức về chăm sóc con, việc sơ cứu ban đầu không đúng cách, dẫn tới tình trạng bỏng nặng hơn. Thêm nữa, mùa đông mà không sưởi là không thể được, nhất là ở vùng quê, không có gì khác ngoài bếp than, bếp củi. Khi quá rét, các cháu học sinh còn nằm chui trong màn để học, không đủ điện phải sử dụng đèn dầu để trong màn cũng dễ cháy và gây bỏng. Đặc biệt là sưởi, những vùng có tập quán đặt bếp than dưới giường để sưởi, ban đêm đi ngủ phải hết sức lưu ý. Đối với các bệnh nhân nhi bị bỏng, sức đề kháng còn kém, khả năng phục hồi sức khỏe vô cùng khó khăn và di chứng để lại là rất lớn, nguy cơ dẫn đến bệnh viêm phổi sau khi bị bỏng cao...".
Giáo sư Lê Năm cũng đưa ra những cảnh báo: Trong trường hợp cần phải đốt than, củi sưởi ấm thì tuyệt đối không được đốt trong phòng kín, phải tạo không khí thoáng, xa tầm với của trẻ, đặc biệt người lớn phải luôn cảnh giác. Khi con bị bỏng, cha mẹ nên dùng nước mát, sạch, giội nhẹ nhàng, liên tục vào vết thương trong vòng 16-20 phút để giảm độ sâu của bỏng; sau đó đưa ngay bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được xử lý kịp thời.
Trước tình trạng bỏng do sưởi than và sử dụng nước nóng trong những ngày giá rét tăng cao như hiện nay, Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) vừa có công văn yêu cầu các bệnh viện, địa phương trong toàn quốc cần đưa ra cảnh báo để nhân dân biết về các tai nạn như ngộ độc khí CO2 do sưởi ấm bằng than tổ ong trong nhà kín; bỏng lửa hoặc tử vong trẻ em do chở bằng xe gắn máy đi ngoài trời rét, để người dân có biện pháp phòng, chống...
Dự báo chung, những ngày sắp tới, không khí lạnh sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến các tỉnh miền Bắc. Chính vì vậy, để phòng tránh tác hại của rét đối với sức khỏe con người nhất là người già và trẻ em, các gia đình phải có các biện pháp giữ ấm. Tuy nhiên, việc sử dụng các biện pháp này các gia đình cần chú ý cẩn trọng, tránh những tai nạn đáng tiếc do sự bất cẩn.
Bài và ảnh: HUYỀN TRANG – NGUYỄN THÙY