Tóm tắt

Mục tiêu: đánh giá thực trạng và xu hướng đồng nhiễm lao/HIV ở bệnh nhân lao trên toàn quốc giai đoạn 2011 - 2017. Đối tượng và phương pháp: bệnh nhân lao được phát hiện, quản lý trên toàn quốc từ năm 2011 đến 2017. Nghiên cứu mô tả hồi cứu dựa trên số liệu thứ cấp, là số liệu hoạt động phát hiện được thu thập thường quy của Chương trình Chống lao Quốc gia, giai đoạn 2011 - 2017. Kết quả: trong giai đoạn này, tổng số 721.342 bệnh nhân lao được phát hiện, trong đó 520.490 bệnh nhân (72,2%) được xét nghiệm HIV. Tỷ lệ bệnh nhân được làm xét nghiệm HIV tăng từ 58,5% năm 2011 đến 82,9% năm 2017 (p < 0,05). 27.029 bệnh nhân lao (5,2%) có kết quả xét nghiệm HIV dương tính. Tỷ lệ HIV dương tính giảm, từ 8,0% năm 2011 xuống còn 3,7% năm 2017 (p < 0,05). Kết luận: kết quả hoạt động xét nghiệm HIV ở bệnh nhân lao đã tăng cao từ 2011 đến 2017, nhưng vẫn thấp hơn mục tiêu đề ra của Chương trình Chống lao Quốc gia (90%). Tỷ lệ HIV dương tính giảm, chứng tỏ tình hình lao/HIV có xu hướng giảm. Chương trình Chống lao Quốc gia cần tiếp tục tăng cường hoạt động xét nghiệm HIV ở bệnh nhân lao; đặc biệt tại 37 tỉnh, thành có tỷ lệ bệnh nhân lao được xét nghiệm HIV dưới 90% năm 2017. * Từ khóa: Lao; Xu hướng lao/HIV; Đồng nhiễm lao/HIV.

Abstract

Objectives: To assess the situation and trends of HIV among tuberculosis patient in Vietnam from 2011 to 2017. Subjects and methods: Tuberculosis patients were diagnosed and managed in nation-wide, from 2011 to 2017. This was retrospective observational study based on secondary routine data of National Tuberculosis Program, 2011 - 2017. Results: During this period, 721,342 tuberculosis cases were diagnosed, of those 520,490 (72.2%) were tested HIV. The proportions of tuberculosis patients who were tested HIV increased, from 58.5% in 2011 to 82.9% in 2017 (p value for trend < 0.05). 27,029 tuberculosis patients (5.2%) had HIV positive. The proportions of HIV positive were decreased, from 8.0% in 2011 to 3.7% in 2017 (p value for trend < 0.05). Conclusions: The proportion of tuberculosis patients who had conducted HIV test was increasing from 2011 to 2017, but still lower than National Tuberculosis Program’s targets (90%). The proportion of HIV positive was decreasing, indicated the decline trend of tuberculosis/HIV. National Tuberculosis Program needs to continue increasing HIV testing among tuberculosis patients, especially in 37 provinces, where the proportion of tuberculosis patients who tested HIV lower than 90%. * Keywords: Tuberculosis; HIV; Trend of tuberculosis/HIV; HIV co-infection in tuberculosis.